श्री तुळजाभवानी मंदिर संस्थान , तुळजापुर यांचे अधिकृत संकेत स्थळ.

देवस्थानचे उपक्रम

आराधावाडी वाहनतळ

सौर उर्जा प्रकल्प

शॉपिंग सेंटर

घाटशिळ मंदिर बगीचा

श्री तुळजाभवानी इंजिनिअरींग कॉलेज तुळजापुर

श्री तुळजाभवानी सैनिकी स्कूल तुळजापुर

वार्षिक उत्सव

शारदीय नवरात्र उत्सव

शाकंभरी नवरात्र उत्सव

अश्विनी पोर्णिमा

चैत्री पोर्णिमा







श्री तुळजाभवानी मंदिर उत्सव

श्री तुळजाभवानी मंदिर उत्सव - प्रतिपदा माहिती

१९. शाकंभरी नवरात्री महोत्सव शुध्द. //१// प्रतिपदा

या दिवशी सकाळी चरण तिर्थ झाल्यानंतर पलंगे शयन कक्षातील पलंगावरील गाद्या , लोड, गिरद्या गणेश विहार येथे काढून आणून ठेवतात. येथे पलंगे, गादीवाले, गादी शिवनारे, पिंजारी येतात. गाद्या उकलुन कापुस मोकळा करण्यात येतो. सदर कापूस नीट करण्यासाठी शहरातुन व बाहेरील खेडयातुन आराधी महिला-पुरुष कापूस नीट करण्यासाठी येतात. सर्व आपल्या आपल्या इच्छेप्रमाणे कापसाची पुजा करुन कापूस नीट करतात.

पौष शुध्द //७// सप्तमी

या दिवशी नित्या‍च्या पुजा नेहमी प्रमाणे हाऊन गोमुख पुजन व सिंहासन गाभारा स्वच्छ‍ पुजन गोमुख तिर्थ स्चछता, गोमुख पुजन , गोमुख कोंडणे, गोमुख स्वच्छ करुन येथे पडणारे पाणी साठविले जाते.

पौष शुध्द //८// अष्ट‍मी

या दिवशी पुर्वी नियोजीत केल्या प्रमाणे मंदिराचे दरवाजे पहाटे उघडण्यात येतात. हा दिवस श्रीची मंचकावरुन सिहांसनावर प्रतिस्थापना व शाकंभरी नवरात्र निमीत्त घटस्थापना असल्या्ने ठरलेल्या वेळी चरण तिर्थ करण्यात येते. चरण तिर्थ करुन चांदीचा कडी दरवाजा बंद करण्याीत येतो. सरकारी आरती व इतर भोपी पुजारी यांच्यआरत्यआल्‍या आहेत का यांची खात्री करण्यात येते. पुजेची घाट ठरलेल्या वेळी होतच व्यवस्थापक सरकार यांना बोलविण्या्साठी चोपदार,हवालदार दिवटे, आवटी कार्यालयात येतात व आमंत्रित करतात. यांचेसोबत सरकार कडी दरवाजापर्यत येतात.

पौष शुध्द //९// नवमी

दररोजच्या नित्य‍ पुजेप्रमाणे या दोन दिवसाची विधी होतील व रात्री छबीना काढण्यात येतो.

पौष शुध्द //१०// दशमी

दररोजच्या नित्य‍ पुजे प्रमाणे अभिषेक पुजे नंतर श्रीस मुरली अलंकार अवतार पुजा मांडण्याात येते. रात्री छबीना काढण्यात येतो.

पौष शुध्द //११// एकादशी

दररोजच्या नित्य‍पुजेप्रमाणे अभिषेक पुजेनंतर श्रीस रथ अलंकार अवतार पुजा मांडण्याात येते जल यात्रेसाठी येणारे भाविक एकादशी दिवशी मंदिरात दाखल होतात. यांचे निवास व्य वस्थात मंदिर मार्फत भवानी विश्राम गृह येथे करण्यात येते. तसेच यांचे भोजन व्यवस्थास मंदिर मार्फत येथेच करण्यात येते.

पौष शुध्द//१२// व्दायदशी

चरण तिर्थ पहाटे करण्यात येते. जल यात्रेकरीता आलेले भाविक यांना चहापान करुन नियोजीत जल यात्रेच्या ठिकाणी म्हणजेच आपनास तिर्थ येथे पाठविण्यात येते. जल यात्रेसाठी एक रथ आणण्या‍त येतो. या रथावर श्रीचा एक मोठा फोटो लावून यावर एक छत्र बाजुस दोन आब्दागीरी बांधण्यात येतात. मंदिरात दर्शन घेवून सर्व भाविक पुजारी, महंत, कर्मचारी, आपनास तिर्थ येथे दाखल होतात. आपनास तिर्थ येथे इंद्रायणी देवीची अभिषेक पुजा यजमाना हस्ते, करण्यात येते. श्री सविस्त्रर , पुष्पिहार, ओटी, आरती करण्यात येते व येथील आपनास तिर्थ कुंडावर नव जलकुंभ पुजन व जल पुजन करण्या.त येते. मंदिर संस्थापनचा मुख्यस चांदीचा मोठा कलश पुजे नंतर मुख्यक यजमान यांचे खांद्यावर देण्यादत येतो. तिर्थापासून उत्संव रथापर्यत यजमान हा कलश आपल्याज खाद्यावर घेवून येतात. उर्वरित कलश आपआपले सुवासिनी आपल्या डोईवर घेऊन याबरोबरच निघतात.

पौष शुध्द //१३// त्रयोदशी

नेहमी प्रमाणे चरणतिर्थ , अभिषेक पुजा होवून श्रीस महाअलंकार छत्रपती भवानी तलवार आवतार पुजा मांडण्यात येते. रोषनाई मांडण्यात येते. यानंतर आरती होवून घटास माळ घालुन नैवेद्य ब्राम्हण पुजन करण्यात येते.

पौष शुध्द //१४// चतुर्दशी

नेहमी प्रमाणे चरणतिर्थ, अभिषेक पुजा, अलंकार पुजा, आरती या दिवशी महिषासुर मर्दिनी आवतार पुजा मांडण्या्त येते. पुजा आरती होवून घटास माळ घालुन या दिवशी पृथ्वी वर अग्नी पाहुन त्रयोदशी किंवा चतुर्दशी होमासाठी अग्नी स्थापन करण्याहत येतो. अग्नी स्थापना मुख्य यजमानाच्या हस्ते करण्यात येतो. या होमास मुख्य यजमान पत्नी परिवारासह हजर रहावे. शाकंभरी नवरात्र निमित्त वर्णी घेतलेले ब्राम्हण या वेळेस उपस्थित राहुन अग्नी स्थापना होम- हवनास आरंभ करण्याणचा कार्यक्रम विधीवत करण्यात येतो.

पौष शुध्द//१५// पौर्णिमा (भंडारी)

सकाळी चरणतिर्थ लवकर करण्या्त येते. या दिवशी सकाळच्या अभिषेक पुजेचे वेळी मंदिर संस्था्नचा प्रतिनिधी अर्भिषेक पुजेच हजर रहावे लागते. अभिषेक पुजेस सुरुवात करनास गेल्या्नंतर पुजारी पंचआरती ओवाळतात तत्पुरवी या आरतीस मंदिर संस्थानच्या अभिषेक सुरुवात करण्याास गेलेल्याी प्रतिनिधी ने पंचारतीस स्पदर्श करुन नमस्का‍र करावा.त्यारनंतर पुजारी श्रीस आरती करतील. प्रतिनिधी ने सिहांसनावर डोके ठेवून नमस्कार करावा. यांना महंत, पुजारी श्री चरणावरील कुकु लावतील. येथून पुजारी महंताच्या आदेशाप्रमाणे पुजारी निर्माल्या विसर्जन करतील व अलंकार काढण्यास सुरुवात होईल.

पौष वद्य //१// प्रतिपदा

नेहमी प्रमाणे नित्य पुजा होऊन सायंकाळी छबीना काढण्यात येईल.

माघ शुध्दि //७// सप्तमी ( रथ पंचमी )

या दिवशी रथ सप्तमी निमित्त दुपारच्या पुजेच्या वेळी श्रीस महाअलंकार रथ पुजा करण्यात येईल. या दिवसापासून उन्हा्ळा सुरुवात होत असल्याने व या दिवसापासून दिवस मोठा होत असल्याने व सुर्य भगवान रथामध्ये अरुढ होत असल्याने सदर पुजा करण्यात येते.

विविध पुजा विधी

ओटी भरण

सिंहासन पूजा

गोंधळ.

संस्थानच्या विविध सेवा